شبکههای اجتماعی بر تمام جوانب زندگی ما تاثیر گذاشته و جهانی موازی با جهان واقعی ما پدید آوردهاند. این جهانِ مجازی برای بازاریابان ایدهآل است. هیچگاه تبلیغات به سادگی امروز نبود؛ کافی است پشت یک کامپیوتر بنشینیم و در یک چشم برهمزدن، محصول خود را به دوردستترین نقاط دنیا عرضه کنیم. سوشال مدیا مارکتینگ یا بازاریابی رسانههای اجتماعی یکی از شاخههای مهم دیجیتال مارکتینگ است و هیچ استراتژی بازاریابی بدون درنظر گرفتن رسانههای اجتماعی کامل نمیشود. در این مطلب قصد داریم که با این مفاهیم بیشتر آشنا شویم و ببینیم چگونه میشود در چند مرحله یک استراتژی بازاریابی اجتماعی طراحی کرد.
- بازاریابی شبکههای اجتماعی به چه معناست؟
- ۷ مزیت بازاریابی شبکههای اجتماعی
- استراتژی بازاریابی شبکههای اجتماعی یعنی چه؟
- چگونه بهترین استراتژی بازاریابی شبکههای اجتماعی را پیریزی کنیم؟
بازاریابی شبکههای اجتماعی به چه معناست؟

بازاریابی شبکههای اجتماعی یا سوشال مدیا مارکتینگ یعنی از پلتفرمها و شبکههای اجتماعی برای پروموت کردن برند یا فروش محصولات و ارائه خدمات خود بهره ببرید.
اگر محصول جدیدی تولید کردهاید و آن را در فیسبوک یا توییتر معرفی و ترویج میکنید، درواقع درحال سوشال مدیا مارکتینگ هستید. اگر از طریق کامنتها با مشتریان خود ارتباط برقرار میکنید یا اگر محتوایی جذاب درباره تاریخچه و مشخصات برند خود منتشر کردهاید هم قدم به وادی سوشال مدیا مارکتینگ گذاشتهاید.
بهطور خلاصه سوشال مدیا مارکتینگ به کسبوکارها کمک میکند که:
- آگاهی درباره برند خود را افزایش دهند.
- کامیونیتیهای هدفمند حول برند خود تشکیل دهند.
- خدمات و محصولات خود را بفروشند.
- احساسات پیرامون برند خود را اندازهگیری کنند.
- اعتماد مشتریان خود را جلب کنند و از نظراتشان آگاه شوند.
- بدون صرف بودجههای کلان مخاطبان جدید را جذب کنند.
- محصولات و خدمات خود را برای مخاطبین هدفشان تبلیغ کنند.
- میزان موفقیت عملکرد خود را بسنجند و استراتژیهای بازاریابی خود را مطابق با آن طراحی کنند.
۷ مزیت بازاریابی شبکههای اجتماعی

۷۳ ٪ از بازاریابها معتقدند که تلاشهایشان در شبکههای اجتماعی تاثیر زیادی بر کسبوکارشان گذاشتهاست. در ادامه نگاهی خواهیم انداخت به برخی از مهمترین دلایلی که شرکتها را مجاب میکند که در این حوزه سرمایهگذاری کنند.
آگاهی از برند
برای بسیاری از کسبوکارها، شبکههای اجتماعی کانالهایی برای افزایش آگاهی و اعتماد مشتریان به برندشان محسوب میشود. نتایج یک پژوهش نشان میدهد، ۴۴٪ از کسبوکارهای محلی برای آگاهی از برند و ۴۱٪ از آنها برای افزایش درآمد به رسانههای اجتماعی وابسته هستند.
ترافیک وبسایت
شبکههای اجتماعی از مهمترین منابع ترافیک وبسایت هستند. به گفته 90% از بازاریابها، تلاشهای آنها در رسانههای اجتماعی موجب بیشتر شدن آگاهی مردم نسبت به کسبوکارشان شده و 75% آنها هم گفتهاند که باعث افزایش ترافیک وبسایت شده است.
سئو (بهینهسازی موتورهای جستوجو)

فعالیت در رسانههای اجتماعی یکی از عناصر بهینهسازی خارج از سایتِ (off-site SEO) الگوریتم رتبهبندی گوگل است. به عبارت دیگر، افزایش مشارکت در پروفایلهای رسانههای اجتماعی شما میتواند به طور قابل توجهی در بهبود بهینهسازی موتورهای جستجو و بالاتر آمدن وبسایت شما در سرچ گوگل تاثیر بگذارد.
فروش
برای برخی از کسبوکارها خصوصا شرکتهای B2C ، شبکههای اجتماعی مهمترین منبع دستیابی به مشتریان و سرنخهای جدید است. علاوه برآن، ۲۱٪ از مصرفکنندگان احتمال دارد از برندی خرید کنند که در رسانههای اجتماعی به آن دسترسی دارند و ۵۴٪ در رسانههای اجتماعی به دنبال محصول موردنظرشان میگردند.
وفاداری و حمایت مشتریان
طبق یک تحقیقات، ۷۱ ٪ از مصرفکنندگان که تجربه مثبتی از یک برند در رسانههای اجتماعی داشتند احتمال دارد که آن برند را به دوستان و خانواده خود پیشنهاد کنند. بنابراین بسیاری از سازمانها از رسانههای اجتماعی برای ساخت پایگاهی از مشتریان وفادار استفاده میکنند.
نرخ تبدیل
برخی از شبکههای اجتماعی نرخ تبدیل بسیار بالایی دارند و به همین دلیل برای تولید سرنخ گزینههایی ایدهآل هستند. هاباسپات با تحلیل و بررسی ۵۰۰۰ کسبوکار که از فیسبوک، توییتر و لینکدین برای تولید سرنخ استفاده میکنند به نتایج شگفتآوری رسید:
لینکدین با ۲.۷۴٪ نرخ تبدیل بازدیدکننده به سرنخ بالاترین رتبه را به دست آورد. این نرخ برای توییتر و فیسبوک بسیار کمتر و زیر ۱٪ بود.
صرفه اقتصادی
تبلیغ در سوشال مدیا میتواند بسیار کمهزینهتر از دیگر انواع تبلیغات مانند گوگل ادز باشد. طبق یک تحقیقات، هزینهی ایجاد هر سرنخ در لینکدین ۲۸٪ از گوگل ادز کمتر است و بنابراین ظرفیت زیادی برای هدفگذاری خصوصا برای کسبوکارهای B2B مهیا میکند.
استراتژی بازاریابی شبکههای اجتماعی یعنی چه؟

استراتژی شبکههای اجتماعی برنامه جامعی است که اهداف شما در شبکههای اجتماعی، اقداماتی که برای دستیابی به آنها خواهید کرد و معیارهایی که برای اندازهگیری پیشرفت خود در پیش خواهید گرفت، را شرح میدهد.
یک استراتژی موفق باید حسابهای کاربری شما در هر پلتفرم و اهدافتان را در هرکدام از آنها تعریف کند.
چگونه بهترین استراتژی بازاریابی شبکههای اجتماعی را پیریزی کنیم؟ (در ۸ مرحله)

برنامهریزی و اجرای یک استراتژی بازاریابی یک فرایند پایانناپذیر است. هر کسبوکاری برنامهای منحصربهفرد برای بازاریابی میریزد ولی مراحلی وجود دارد که برای هر استراتژی موفقی ضروری است. در ادامه با این مراحل بهتر آشنا خواهیم شد.
۱- مخاطبین هدف خود را مشخص کنید.
سنگ بنای هر استراتژی بازاریابی، شناخت دقیق مشتریان و مخاطبان است. برای موفقیت در تمام مراحل پیشِ رو باید بدانید که اهداف شما چه کسانی هستند و چه مشخصههایی دارند. مشتریانتان را بر اساس شباهتهای عمومیشان دستهبندی کنید:
- خصوصیات جمعیتی (Demographics) : سن، جنسیت، عنوان شغلی، موقعیت مکانی
- علاقهمندیها: چه محتوایی برایشان جذاب است؟
- اهدفشان در رابطه با محتوای شما: آیا به دنبال شغل جدیدی میگردند؟ یا میخواهند مهارتی بیاموزند؟
- فرمت محبوب: آیا بیشتر به دیدن عکس و ویدیو علاقه دارند یا خواندن متن را ترجیح میدهند.
- پلتفرم منتخب: فیسبوک، توییتر، اینستاگرام و …
به خاطر داشته باشید که بهتر است به جای مخاطب قرار دادن استثناها در هر گروه، کلیات و مشخصههای ثابت را مدنظر قرار دهید.
۲- اهداف خاص و قابل اندازهگیری تعیین کنید.
برای بهترین کارآیی و کسب بالاترین بازگشت سرمایه، ابتدا باید تصمیم بگیرید که از طریق حضور در رسانههای اجتماعی چه هدفی را میخواهید دنبال کنید.
هر هدفی که انتخاب میکنید باید این سه معیار را برآورده کند: ۱- قابل دستیابی باشد، ۲- قابل اندازهگیری باشد و ۳- مرتبط با برند شما باشد.
بعضی از اهداف رایج در بازاریابی رسانههای اجتماعی عبارتند از:
- افزایش ترافیک به وبسایت شما
- تولید سرنخهای جدید
- تبدیل کردن ( ترغیب مخاطب به ثبت نام یا خرید)
- افزایش اینتراکشن پستهایتان در شبکههای اجتماعی
- کنترل گفتوگوهای پیرامون برند شما
۳- شبکه اجتماعی موردنظرتان را انتخاب کنید.
در این مرحله، باید بدانید که مخاطبان هدف شما از کدام رسانههای اجتماعی استفاده میکنند و بر روی همان پلتفرمها تمرکز کنید. نیاز نیست در تمام پلتفرمها حضور داشته باشید. برخی از آنها توسط اهداف شما استفاده نخواهند شد. مثلا اگر اهداف شما را افراد بازنشسته تشکیل میدهند در تیکتاک تنها وقت خود را هدرخواهید داد.
با این حال اغلب برندها حضور در چهار پلتفرم اصلی یعنی فیسبوک، توییتر، اینستاگرام و لینکدین را سودمند میدانند. با استفاده از ابزارهای سوشال لیسنینگ میتوانید نقاط قوت و ضعف هرکدام از این پلتفرمها را بیابید و استراتژی بازاریابی خود را بر مبنای آن طراحی کنید.
۴- تولید محتوای جذاب و درگیر کننده

استراتژی بازاریابی رسانههای اجتماعی شما بر محتوای شما استوار است. در این مرحله، شما باید ایده خوبی از آنچه که میخواهید بر اساس اهداف، مخاطبان و هویت برند خود منتشر کنید داشته باشید. احتمالا تصمیم خود را در مورد پلتفرمی که میخواهید در آن فعالیت کنید هم گرفتهاید. مثلا اگر شما برای یک کسبوکار B2C برنامهریزی میکنید که محدوده سنی ۲۰ تا ۳۰ سالهها را هدف قرار داده است بهترین انتخابتان احتمالا تولید ویدیو در یوتیوب است. اما اگر در صنعت B2B مشغول به کارید احتمالا اغلب مشتریان شما در لینکدین هستند و محتوایتان باید چیزی شبیه موارد زیر باشد:
- پست کردن موضوعاتی که مرتبط با مخاطبین هدف شما باشد.
- نوشتن در مورد مشکلات واقعی که مردم با آن دست و پنجه نرم میکنند.
- پستهایی در مورد تحقیقاتی که در صنعت شما انجام شده است.
- پستهای آموزشی درباره صنعت خود و آشنا کردن مخاطبان با اصطلاحات مرتبط.
برای پیدا کردن محتوایی که با مخاطبان شما سازگاری بیشتری دارد، همیشه عملکرد پستها و کمپینهای رسانههای اجتماعی خود را اندازهگیری کنید. پستهای متنوع بگذارید و بازخورد هرکدام را مورد بررسی قرار دهید.
۵- ایجاد تقویم محتوایی رسانههای اجتماعی

مرحله بعد ایجاد یک تقویم محتوایی است که به وضوح زمان انتشار و مکان انتشار مطالب شما را مشخص کند. هدف اصلی شما باید جذب بیشترین مخاطب و به دستآوردن بالاترین نرخ تعامل باشد. بهطور منظم پست بگذارید. تعداد پستهای شما نه باید به حدی زیاد باشد که مخاطب را خسته کند و نه آنقدر کم باشد که توجه او را جلب نکند. اگر هنوز نمیتوانید این تعادل را ایجاد کنید نگران نباشید، تنها به کمی تجربه نیاز دارید.
۶- درباره رقبایتان تحقیق کنید.
یکی دیگر از مراحل مهم هر استراتژی سوشال مدیا مارکتینگ، بررسی فعالیت رقبا در رسانههای اجتماعی است. احتمالاً رقبای شما هم از رسانههای اجتماعی استفاده میکنند و این بدان معناست که میتوانید از آنچه آنها انجام میدهند، یاد بگیرید. خوشبختانه ابزارهای سوشال لیسنینگ این کار را هم به بهترین شکل انجام میدهند. این ابزارها قادرند فعالیت رقبای شما را در زمان واقعی پیگیری کنند و تحلیلی جامع از پستها و کانالهای ارتباطی موفق آنها به شما ارائه دهند.
۷- با مخاطبان خود تعامل داشته باشید.
پس از برنامهریزی و انتشار پست در رسانههای اجتماعی، کار شما تمام نشده است. تعامل دنبالکنندگان شما با پستها بازدید صفحه شما را بالا میبرد و به همین دلیل، بسیار مهم است که بهطور پیوسته بر عملکرد خود نظارت کنید و با دنبالکنندگان در تعامل باشید.
بسیاری از سازمانها با بهرهگیری از محتوای تولید شده توسط کاربران و معرفی مشتریان به عنوان سفیران برند خود، کارهای بزرگی انجام میدهند. ۵۰٪ از مصرفکنندگان میگویند که دیدن محتوای تولید شده توسط کاربران و مشتریان، شانس خریدشان را از آن برند افزایش میدهد.
۸- عملکرد خود را ارزیابی کنید.

از لحظهای که پست خود را منتشر کردید شروع به جمعآوری اطلاعات درباره عملکرد آن کنید و روندها را تحلیل کنید. بهترین و سادهترین راه برای رصد و تحلیل این موضوع، درنظر داشتن معیارها (metrics) است. اغلب پلتفرمها و شبکههای اجتماعی برای کاربران تجاری خود، تجزیه و تحلیل آماری (analytics) ارائه میدهند، که شما بدینوسیله میتوانید از نرخ تعامل، تعداد بازدیدکننده و بازخوردها و باقی نکات موثر در استراتژی بازاریابی خود آگاه شوید. اهمیت هرکدام از این آمارها بستگی به اهداف شما دارد. مثلا برای ردیابی تعداد بازدیدکنندگانی که عضو خبرنامه شما شدهاند باید نرخ کلیک (click-through rate) ، نرخ تبدیل (conversion rate) و نرخ برگشت (bounce rate) را اندازهگیری کنید، یا اگر هدف شما افزایش تعامل با محتواست باید تعداد لایک، کامنت و بازنشرها را مورد توجه قرار دهید.
هم در میان پستهای موفقتان و هم میان پستهای ناموفق به دنبال نکات مشترک باشید. این کار درک خوبی از نقاط قوت و ضعف پستها به شما میدهد و از این طریق میتوانید محتوای خود را بهبود بخشید.
سخن آخر
حفظ تمرکز در دنیای رسانههای اجتماعی کار آسانی نیست و همین موجب میشود که ایجاد یک استراتژی موثر برای آن کار دشواری باشد. ممکن است جزئیات کوچک محتوای خود را ببینیم ولی از دیدن تصویر کلی غافل شویم؛ بنابراین بسیار مهم است که در هر مرحله به عقب بازگردیم و با توجه به اهداف خود عملکردمان را بررسی کنیم. هر محتوایی که منتشر میکنیم باید هدفی داشته باشد و فعالیتی در راستای رسیدن به آن باشد. با کار و تلاش و پذیرفتن ریسک، استراتژی بازاریابی شما حتما نتایج مثبتی برای کسبوکارتان به همراه خواهد داشت.
منابع:
Sprout Social , Hootsuite , Haiilo , SEJ